FAQ - Najczęściej zadawane pytania odnośnie lornetek
1. Do jakich celów w ogóle potrzebna jest lornetka?
2. Jak rozszyfrować oznaczenia, które są stosowane w przypadku większości lornetek, np. 10x42?
3. Jak czyścić i dbać o lornetkę?
4. Jakie są najlepsze marki lornetek?
5. Jak szerokie powinno być w lornetce pole widzenia i czy istnieją duże różnice?
6. Co oznacza fazowa powłoka antyodblaskowa?
7. Jaka jest różnica między lornetkami z pryzmatami porro a dachowymi?
9. Jak można sprawdzić jakość lornetki?
10. Czy lornetka jest tym lepsza im wyższe oferuje powiększenie?
12. Szukam lornetki nadającej się do sportów wodnych, co możecie Państwo polecić?
13. Szukam lornetki, którą mógłbym zabrać na wędrówkę po górach. Co możecie Państwo polecić?
15. Szukam lornetki do obserwacji ptaków, tylko która się do tego nadaje?
16. Stabilizacja obrazu. Czy opłaca się kupić lornetkę z taką funkcją?
17. Chciałbym zamontować lornetkę na statywie. Jaki statyw powinienem wybrać?
18. Co oznacza pokrycie warstwą antyodblaskową?
19. Jakie są dobre lornetki dla osób noszących okulary korekcyjne?
20. Jakie muszle oczne są odpowiednie?
21. Na co powinno się koniecznie zwracać uwagę przy kupnie lornetki?
22. Co oznaczają litery w oznaczeniach wielu lornetek?
1. Do jakich celów w ogóle potrzebna jest lornetka?
Lornetka to optymalny sprzęt, jeśli chodzi o wizualne przybliżanie oddalonych obiektów, co powiększa je na tyle, że obserwator może lepiej rozróżnić szczegóły. Cele są różne, w zależności od ich specyfiki i wymagań obserwatora. Klasyczne obszary zastosowania to np. astronomia, obserwacje ptaków, przyrody i zwierząt (np. safari), polowanie i żeglowanie. Możliwości zastosowania są prawie nieograniczone - lornetkę można używać w podróży, wędrówkach (m.in. po górach), podczas imprez sportowych (np. na stadionie), na koncercie, w teatrze czy operze, jak też w różnych innych celach w życiu codziennym (np. aby sprawdzić czy zażywająca kąpieli sąsiadka nie poślizgnęła się i nie potrzebuje naszej pomocy).
Warta polecenia książka o obserwacjach lornetkowych
2. Jak rozszyfrować oznaczenia, które są stosowane w przypadku większości lornetek, np. 10x42?
Oznaczenia takie znajdują się przy każdej zakupionej u nas lornetce. Oznaczają jakie powiększenie i jaką średnicę obiektywów ma lornetka. Pierwsza wartość to zawsze powiększenie, w tym wypadku to jest powiększenie 10-krotne. Druga wartość to średnica obiektywów, która zawsze jest podawana w milimetrach. Reasumując, lornetka 10x42 posiada średnicę obiektywów 42mm.
Wydajna lornetka 10x42 w przystępnej cenie
3. Jak czyścić i dbać o lornetkę?
Lornetka to przedmiot codziennego użytku, który nie został wyprodukowany po to, aby mu się przyglądać przez szklaną witrynę, ale przede wszystkim do swobodnego użytkowania. Zabrudzenia są nieuniknione. Części zewnętrzne można bez problemu wytrzeć szmatką, natomiast przy czyszczeniu soczewek powinno się być ostrożnym. Na soczewkach znajduje się delikatna powłoka antyodblaskowa, która przy zbyt intensywnym czyszczeniu może zostać starta. Dlatego należy w tym przypadku postępować szczególnie ostrożnie. Pierwsza zasada, jeśli chodzi o czyszczenie, jest następująca: możliwie jak najrzadziej.
Bez problemu można czyścić soczewki miękkim pędzelkiem, aby usunąć pyłki kurzu, i nie jest problemem, jeśli robi się to regularnie. Inaczej sprawa wygląda, kiedy na soczewkach zalega większy brud. Wtedy często nie sposób uniknąć intensywnego czyszczenia. Najlepiej użyć do tego ściereczki z mikrofazy albo innej bardzo miękkiej tkaniny. Proszę uważać przy tym, aby żadne większe pyłki kurzu nie dostały się pomiędzy soczewkę a ściereczkę. Ściereczką możecie Państwo ostrożnie przecierać soczewkę wykonując koliste ruchy. Może się okazać, że wyczyszczenie na sucho nie będzie możliwe. W takim wypadku zalecamy użycie specjalnych płynów do czyszczenia, dzięki którym możliwe jest czyszczenie skuteczne i łagodne dla optyki. Najlepiej, gdy po użyciu lornetki zabezpieczycie Państwo soczewki przez nałożenie na nie dekielków.
Ściereczka czyszcząca z mikrofazy
Pędzelek czyszczący
Zestaw ze specjalnym środkiem czyszczącym
4. Jakie są najlepsze marki lornetek?
Do topowych marek należą Leica i ZEISS. Jest to bezsprzecznie najwyższa półka jakościowa High-End. Inne znaczące marki to Steiner, Minox i Nikon. Do średniej półki jakościowej należą Eschenbach, Bushnell i Bresser. Inne marki mają w ofercie pojedyncze lornetki, które są optymalne w konkretnych obszarach zastosowań.
5. Jak szerokie powinno być w lornetce pole widzenia i czy istnieją duże różnice?
Szerokie pole widzenia w lornetce to zawsze zaleta. Przy obserwacjach obuocznych, ludzki wzrok osiąga pole widzenia 180°. W lornetce jest to oczywiście niemożliwe. Mimo to próbuje się osiągać możliwie najszersze pole widzenia. Decydujące w lornetce jest przy tym powiększenie i okulary. Im niższe powiększenie, tym większe pole widzenia. Poza tym, dzięki specjalnym konstrukcjom optycznym produkuje się okulary szerokokątne, dzięki którym mimo wyższego powiększenia osiaga się szerokie pole widzenia. Trzeba tu też rozważyć, że niektórzy tani producenci oferują lornetki z szerokim polem widzenia, w których ostrość obrazu pogarsza się już w jednej trzeciej pola widzenia (licząc od krawędzi). Dobre lornetki mają użyteczne i ostre pole widzenia aż do krawędzi.
W specyfikacji technicznej liniowe pole widzenia podaje się w odniesieniu do tysiąca metrów, np. 56m/1000m. Oznacza to, że przy odległości tysiąca metrów pole widzenia ma 56 metrów szerokości. Informacja ta jest czasami podawana także w stopniach kątowych. Za pomocą poniższych formuł można przeliczyć to samemu. Czynnik 17,5 oznacza pole widzenia w metrach przy polu widzenia 1°.
Liniowe pole widzenia przy 1000m = rzeczywiste kątowe pole widzenia (w stopniach) x 17,5
Rzeczywiste kątowe pole widzenia (w stopniach) = liniowe pole widzenia przy 1000m / 17,5
6. Co oznacza fazowa powłoka antyodblaskowa?
Niektóre lornetki polowe wysokiej jakości mają w opisie „fazowa powłoka antyodblaskowa“. Jest to specjalna warstwa na pryzmacie dachowym, która przeważnie jest określana jako powłoka P. Kiedy promień światła trafia w pryzmat dachowy, jest on wielokrotnie odbijany w jego wnętrzu. Poza tym, przy odbiciu promień rozdziela się na dwa odcinki. Procedura ta prowadzi do przesunięcia fazowego fal świetlnych.
Przy takim przesunięciu fal świetlnych dochodzi do zmniejszenia rozdzielczości i kontrastu, a aby tego uniknąć, nakłada się specjalne powłoki, by to zjawisko skorygować.
Mechanicznie i optycznie doskonała lornetka z fazową powłoką antyodblaskową
7. Jaka jest różnica między lornetkami z pryzmatami porro a dachowymi?
Różnica pomiędzy lornetkami z pryzmatami porro a dachowymi leży głównie w zastosowaniu różnych systemów pryzmatycznych, które ponownie prostują odwrócony obraz. Są to właśnie pryzmaty porro lub dachowe. Najprościej mówiąc, w pryzmatach porro droga promieni światła przebiega tworząc kształt prostokąta, podczas gdy w pryzmatach dachowych droga ta, o kącie ostrym, przebiega tworząc kształt dachu domu. Z upływem czasu lornetki z pryzmatami dachowymi stały się bardziej popularne niż te z pryzmatami porro. Wygląd tych lornetek dość mocno się różni. I tak, w systemach porro obiektywy są bardziej od siebie oddalone niż okulary. Systemy dachowe są bardziej zwarte/kompaktowe i węższe. Przyczyną tego jest różna konstrukcja pryzmatów. Porro mają relatywnie szeroki kształt. Zaletą lornetek porropryzmatycznych jest to, że zyskuje się bardzo plastyczny obraz. Lornetki porro posiadają zewnętrzną regulację ostrości, podczas gdy dachowe mają ślimakowy mechanizm ogniskowania w tubusie. Często, preferowany jest rodzaj ogniskowania znany z lornetek porro, ponieważ jest stabilniejszy i chroni przed przenikającą wilgocią. Generalnie, trudno stwierdzić który typ lornetki jest lepszy. W obydwu konstrukcjach można mówić o modelach lepszych i gorszych. Oczywiście, wyprodukowanie dobrej lornetki dachowej jest znacząco bardziej pracochłonne, dlatego w przypadku taniej oferty, warto przyjrzeć się jej dokładniej i zasięgnąć rady.
 |
 |
8. Czy rzeczywiście opłaca się zainwestować dużo pieniędzy w lornetkę, czy też można oczekiwać, że lornetka korzystna cenowo może być również wysokiej jakości?
To jest tak jak z wieloma innymi rzeczami - kto wyda więcej pieniędzy, otrzyma zazwyczaj lepszą jakość. Tymczasem zasadniczo, relatywnie rozsądna jakość może zostać zachowana przy niskim nakładzie kosztów. Oczywiście, kto nie chciałby iść na kompromis w zakresie aberracji chromatycznej, kontrastu, ostrości, transmisji i realistycznego odwzorowania obrazu, nie odpuści droższego sprzętu. W lornetkach najwyższej jakości inwestuje się dużo środków w wydajność optyczną i mechaniczną, aby możliwie najlepiej zapanować nad wadami optycznymi. Także mechanika ustawiania ostrości powinna być najwyższej jakości, ponieważ gdy ta część lornetki jest zbyt luźna, kiwa się lub zacina, odbiera to przyjemność z obserwacji. Nie powinno się iść na większy kompromis także odnośnie muszli ocznych, ponieważ zapewniają one dodatkowy komfort. Przykładowo, istnieją stałe, wykręcane muszle oczne, które między innymi mają funkcję blokady.
Solidna lornetka z dobrą optyką i stabilną mechaniką
9. Jak można sprawdzić jakość lornetki?
Na pierwszy rzut oka nie jest łatwo ocenić jakość lornetki. Kiedy obserwuje sie krajobraz podczas ładnej pogody często nie zauważa sie różnic, które istnieją między wieloma lornetkami. Oprócz optyki, należy zwracać uwagę na mechanikę ustawiania ostrości i tubus optyczny.
Na początek można umieścić lornetkę np. pod białą jarzeniówką i skontrolować powłoki antyodblaskowe. Widać dokładnie, czy obiektywy pokazują kolorowe refleksy (najczęściej zielone lub fioletowe) czy też nie. Jeśli refleksy są białe, optyka lornetki nie posiada powłok. W takim wypadku utracone zostanie cenne światło zanim dojdzie ono do oka. Tak samo jak w przypadku obiektywów, powinno się postępować z okularami. Niektórzy producenci tanich lornetek nie nanieśli na ich optykę warstwy antyodblaskowej. Obok utraty światła, brak powłoki oznacza obecność odblasków, których chcemy koniecznie uniknąć.
Następnie zwróćmy lornetkę w pewnej odległości na jasną powierzchnię. W okularach powinny być widoczne dwa małe, białe krążki - są to źrenice wyjściowe. Powinny być one okrągłe i bez ścięć. Jeśli są kanciaste, oznacza to, że pryzmaty nie odbijają całego światła. To poważny błąd, który ekstremalnie pogarsza jakość obrazu.
Kolejną metodą jest próba obserwacji pod światło. W przypadku słabszych jakościowo lornetek w polu widzenia często pojawiają się odblaski, które znacznie obniżają kontrast obrazu. Wnętrze lornetki powinno być matowo wyczernione.
W dalszej kolejności powinno się wziąć pod uwagę naturalne, czyste odwzorowanie barw. Aby to sprawdzić, najlepiej skierować lornetkę na oświetloną przez Słońce białą ścianę. Możliwe, że zauważymy przy tym kolorowe obwódki. Jeśli są one zbyt mocne, może to źle wpływać na odwzorowanie kolorów. Optyka dająca czyste, naturalne odzorowanie barw jest zawsze lepsza. Różni producenci oferują lornetki posiadające elementy optyczne ze szkła ED lub fluorytowego, lornetki te nie wykazują praktycznie aberracji chromatycznej (im wyższe powiększenie, tym większe ma to znaczenie).
Dobrze jest przetestować lornetkę pod nocnym niebem, ponieważ zauważalne są wtedy aberracje. Aby móc to sprawdzić, proszę po prostu wycelować lornetkę w jasną gwiazdę, jasną planetę czy nawet Księżyc.
Następnie spróbujmy wyostrzyć obraz obiektu w środku pola widzenia, a następnie przesunąć go ku krawędzi pola widzenia. Dzięki temu można zaobserwować ewentualne aberracje, np. zniekształcenie obrazu gwiazdy przy krawędzi. Można też jednocześnie zdiagnozować ewentualne rozmycie przy brzegach lub wyraźną krzywiznę pola. Im większy obiektyw, tym można dostrzec więcej błędów.
10. Czy lornetka jest tym lepsza im wyższe oferuje powiększenie?
Szeroko rozpowszechniony jest pogląd, że lornetka jest tym lepsza, im wyższe oferuje powiększenie. Nie jest on prawdziwy, ponieważ w dobrej lornetce decydujący jest dobór szkła, pryzmatów i powłok, a także mechanika. Powiększeniem powinno się raczej kierować w zależności od konkretnego wykorzystania lornetki.
Dla większości celów obserwacyjnych całkowicie wystarczające jest powiększenie 8- lub 10-krotne. W tym zakresie powiększeń, lornetkę można bez problemu utrzymać w dłoniach, bez odczuwalnych drgań. Przy wyższym powiększeniu (od 12-krotnego wzwyż) nie jest to takie proste. Cały obraz drży i powoduje to nieostrość. W tym wypadku nie pozostaje nic innego jak zamontowanie lornetki na statywie. W zasadzie, lornetki oferują powiększenia do 20-krotnego. Jeśli preferujecie Państwo wysokie powiększenia, ale chcecie uniknąć użycia statywu, pozostaje kupno lornetki ze stabilizacją obrazu.
Jeśli jednak ponad wszystko preferują Państwo wyższe powiększenia, optymalna byłaby luneta obserwacyjna (spektyw). Spektywy oferują zazwyczaj powiększenia od 20- do 60-krotnego, które może być regulowane za pomocą okularu zoom (zmiennoogniskowego). W tym przypadku statyw jest konieczny. Niektóre lunety mają już statyw stołowy w zestawie.
Godna polecenia lornetka z 10-krotnym powiększeniem
Godna polecenia lornetka z 12-krotnym powiększeniem
Spektyw/luneta o wysokowydajnej optyce za niewielką cenę
11. W ofercie macie Państwo lornetki typu zoom (ze zmiennym powiększeniem). Właściwie to jeszcze lepszy wariant, nawet jeśli ograniczam się tylko do wysokiego powiększenia. Czy mam rację?
Lornetki zoom (ze zmiennym powiększeniem) są bardzo praktyczne, ponieważ oferują możliwość płynnej zmiany powiększenia. Dzięki temu nadają się do wielu celów obserwacyjnych. Jednak obserwacje przez takie lornetki wymagają także kompromisu. Z powodu dodatkowych elementów optycznych, których wymaga funkcja zoom, jakość obrazu jest gorsza niż w lornetkach stałoogniskowych. Przy świetle dziennym tego nie widać, ale w warunkach niskiego kontrastu (zmrok, noc) już tak.
Większość lornetek zoom wykazuje efekt studni, który jest szczególnie wyraźny przy niskim powiększeniu. Ma się wrażenie, że obraz ogląda się z głębi studni. Tylko niektóre lornetki polowe z funkcją zoom nie wykazują tego efektu.
Uniwersalna lornetka zoom z obiektywami 80mm za korzystną cenę
Kompaktowa lornetka zoom najwyższej jakości
12. Szukam lornetki nadającej się do sportów wodnych, co możecie Państwo polecić?
Do sportów wodnych powinno się wybrać wytrzymałą lornetkę, która obok dobrej optyki posiada również stabilną mechanikę. Całkowite ogumowanie zapewnia stabilny chwyt w dłoniach bez narażenia na wyślizgnięcie się sprzętu. Szczególną zaletą przy zastosowaniu w sportach wodnych jest wodoodporność, wiele z nich zapewnia ją do głębokości 5 metrów. Poza tym, dobrze jeśli lornetka jest wypełniona azotem, w ten sposób unika się dostania wilgoci do wnętrza lornetki.
Dodatkowy pasek z neoprenu sprawia, że lornetka nie zatonie, gdyby wpadła do wody.
Lornetka z kompasem dla osób uprawiających sporty wodne
13. Szukam lornetki, którą mógłbym zabrać na wędrówkę po górach. Co możecie Państwo polecić?
Do wędrówek po górach polecamy z reguły lornetki niezbyt ciężkie. Ponieważ tak czy inaczej trzeba dźwigać ze sobą dużo bagażu, lornetka nie powinna dodatkowo zwiększać jego wagi. Dlatego powinniście Państwo zabrać ze sobą co najwyżej uniwersalną lornetkę 10x42. Modele te nie są zbyt ciężkie i ważą około 700 gram, da się je więc rzeczywiście wygodnie nosić. Mimo to, macie Państwo lornetkę, którą można prowadzić obserwacje także podczas zmierzchu. Jeśli chcelibyście mieć Państwo jeszcze bardziej kompaktowy sprzęt, można pomyśleć np. o lornetce 10x25. Jest ona tak kompaktowa, że mieści się w kieszeni spodni, a poza tym waży tylko około 300 gram. Niestety, może ona być używana jedynie do obserwacji dziennych, ze względu na małą jasność obrazu (źrenica wyjściowa 2,5mm).
Oprócz parametrów takich jak apertura i powiększenie, bardzo ważne są powłoki antyodblaskowe na soczewkach, pryzmatach i rodzaj szkła , ponieważ decydują one o dużych różnicach w jakości.
Kompaktowa lornetka dachowa dająca ostry obraz, dobrze nadająca się w góry
14. Czy istnieje lornetka, która jest przydatna nie tylko w dzień czy w nocy, ale do obu tych zastosowań jednocześnie?
Istnieją tzw. lornetki uniwersalne, które można spokojnie używać w każdych warunkach oświetleniowych. Uniwersalną lornetką jest np. 10x42 lub 8x42. Mają one średnice obiektywów 42mm i 8- lub 10-krotne powiększenie. Decydującym kryterium jest, ile zbierają światła, tzn. ile światła dociera do oka. W lornetce 8x42mm do oka dociera wiązka światła, która ma średnicę 5,25mm. Dlatego nawet o zmierzchu uzyskuje się jasny obraz i wystarczającą stymulację siatkówki oka. Dzięki temu można obserwować zwierzęta także w warunkach zmierzchowych. Lornetka taka nadaje się dobrze, a nawet optymalnie, do użytku również nocą. Tu warta rozważenia jest optyka najwyższej jakości użyta w lornetkach, którą daje się rozróżnić w zależności od zastosowanych rodzajów szkła, powłok i właściwości optycznych pryzmatów.
Uniwersalna lornetka w korzystnej cenie
Uniwersalna lornetka z obrazem najwyższej jakości, ostrym także przy krawędziach pola
15. Szukam lornetki do obserwacji ptaków, tylko która się do tego nadaje?
Naturalne odzworowanie barw jest ważnym czynnikiem, który powinna zapewnić lornetka do obserwacji ptaków, ponieważ można z powodzeniem rozpoznawać rzeczywiste kolory upierzenia. Nie polecamy tu najtańszych lornetek, ale takie, które posiadają powłoki antyodblaskowe najwyższej jakości. Kiedy sięgamy po lornetkę z pryzmatem dachowym, pryzmat ten nie może posadać prostych warstw srebrnych, ale wielokrotne warstwy dielektryczne. Poza tym, pryzmaty te powinny posiadać warstwę P, która zapewnia brak przesunięć fazowych fal świetlnych.
Jeśli sięgamy po lornetki kieszonkowe, powinniśmy zwrócić uwagę czy okulary nadają się dla osób noszących okulary korekcyjne. Uwzględniając te czynniki, znajdziemy lornetkę o maksymalnie czystym i kontrastowym obrazie oraz naturalnym odwzorowaniu kolorów.
Optymalna lornetka dla obserwatorów ptaków
16. Stabilizacja obrazu. Czy opłaca się kupić lornetkę z taką funkcją?
Lornetka ze stabilizacją obrazu opłaca się w każdym przypadku, gdy zamierza się używać wyższych powiększeń, a nie chcemy montować jej na statywie. Taka lornetka przydatna jest także dla osób posiadających niepewną rękę. Dzięki elektronicznym czujnikom nawet najmniejsze drgania są niwelowane. Również lornetka z 15-krotnym powiększeniem może być trzymana absolutnie spokojnie. Optycznie, obraz jest bardzo ostry, ponieważ wyeliminowane są wszelkie drgania.
Mała lornetka ze stabilizacją obrazu
Lornetka 18x50 ze stabilizacją obrazu i pozytywna opinią Fundacji Warentest
17. Chciałbym zamontować lornetkę na statywie. Jaki statyw powinienem wybrać?
Większość lornetek oferuje możliwość mocowania do statywu. W tym celu, z reguły, wykręca się z mostka zabezpieczenie, które skrywa gwint ¼“. Lornetkę na statywie można zamocować za pomocą adaptera statywowego. Teraz powinno się dokładnie przemyśleć, który statyw wybrać, ponieważ nie ma żadnego sensu mocować ciężkiej lornetki o wadze 1000g na mały i lekki statyw aluminiowy. To z pewnością bardzo przeciążyłoby statyw i lornetka narażona byłaby na silne drgania, co skutecznie uniemożliwiłoby prowadzenie obserwacji.
W większości statywy są wykonane z aluminium, drewna lub tworzywa węglowego. Aluminium jest bardzo lekkie i tłumi niewielkie drgania. Dlatego wytrzymałość tworzywa i konstrukcja wewnętrzna muszą być bardzo solidne. Drewno lepiej pochłania drgania, a rodzajem drewna najczęściej stosowanym jest jesion. Oprócz wytrzymałości materiału, o stabilności statywu decyduje jego waga własna. W przypadku niektórych statywów podaje się maksymalne obciążenie. Jeśli waga lornetki odpowiada granicznej nośności statywu, powinno się sięgnąć po większy statyw.
Statyw trójnożny z nośnością do 4,5 kg
Statyw trójnożny z nośnością do 7,4 kg
18. Co oznacza pokrycie warstwą antyodblaskową?
Pod pojęciem warstwy antyodblaskowej rozumie się cienkie powłoki, które są nanoszone na soczewki w warunkach próżniowych. Ma to na celu zmniejszenie odblasków na soczewkach i zwiększenie przepuszczalności światła. Często taka warstwa składa się z fluorku magnezu, a grubość warstwy i współczynnik załamania światła są decydujące przy redukcji odblasków. Nakładające się światło powinno się wzajemnie eliminować.
Zazwyczaj nanosi się nie jedną a kilka warstw (do siedmiu lub jeszcze więcej), co pozwala na dobrą redukcję odblasków w całym spektrum świetlnym. Powłokę antyodblaskową można rozpoznać po jej kolorach, które są zazwyczaj fioletowe lub zielone. Widoczne kolory są także określane jako refleksy szczątkowe. Proszę zwrócić uwagę, by lornetka posiadała oznaczenie „multicoated“, co oznacza wielokrotne warstwy antyodblaskowe.
19. Jakie są dobre lornetki dla osób noszących okulary korekcyjne?
Przy obserwacjach lornetkowych w okularach korekcyjnych, ważne jest, aby lornetka była do tego przystosowana. Często producenci tego nie zaznaczają. Niektóre lornetki nie nadają się do obserwacji w okularach, pokazując bardzo małe i okrojone pole widzenia.
Ważne jest, aby źrenice wyjściowe były odpowiednio odsunięte od okularów co pozwoli na optymalne obserwacje osobom noszącym okulary korekcyjne (odsunięcie powinno wynosić około 20mm od okularów lornetki). Poza tym, nie powinny nam przeszkadzać także muszle oczne. W przypadku wielu lornetek można je nawet wkręcać - wykonane są one z twardego plastiku. Ale istnieją również miękkie muszle, które mogą być wywijane. Przylegają one wprawdzie miękko do oczu, mogą jednak z biegiem czasu popękać, jeśli ulotnią się z nich plastyfikatory (zmiękczacze).
Polecana mała lornetka 8x25 dla osób noszących okulary
Lornetka dachowa 7x42 Eschenbach dla osób noszących okulary
20. Jakie muszle oczne są odpowiednie?
Muszle oczne są ważnym wyposażeniem lornetki, które pozwala na uniknięcie dostępu światła rozproszonego z zewnątrz. Istnieją miękkie, gumowe muszle oczne lub muszle z twardego plastiku. Zaletą twardych, wykręcanych jest fakt, że są trwałe i często mają kilka pozycji blokowania.
Gumowe muszle oczne są bardziej miękkie i mogą być według potrzeby wywijane. Oczywiście, mogą one po dłuższym czasie użytkowania popękać, jeśli ulotnią się plastyfikatory (zmiękczacze).
Lornetka dachowa 10x42 średniej klasy z obrotowymi muszlami ocznymi
21. Na co powinno się koniecznie zwracać uwagę przy kupnie lornetki?
Osoby noszące okulary powinny zwracać uwagę na duże odsunięcie źrenicy wyjściowej (około 20mm), aby móc objąć całe pole widzenia z nałożonymi okularami korekcyjnymi bez winietowania.
Osoby z lekka wadą wzroku powinny zwracać uwagę na regulację okularów. Ważne jest, w jakim zakresie dioptrii okular daje się dopasować do wady oka i czy daje się zabezpieczyć przed przypadkowym przestawieniem.
Ważną cechę jakościową można sprawdzić zaraz po zakupie: kierujemy lornetkę na białą powierzchnię w odległości 30cm. Powinniśmy zobaczyć okrągłą, biała powierzchnię, która nie ciemnieje aż do krawędzi. Dzięki temu mamy gwarancję, że całe światło dociera do naszego oka.
Dalsze kryterium jakości da się dopiero dostrzec po dłuższym czasie użytkowania. Przy źle wykonanej lornetce można zauważyć, że pryzmaty nie są prawidłowo ustawione optycznie, co w konsekwencji może powodować przy dłuższych obserwacjach ból głowy. Możliwe jest także podwójne widzenie.
Decydującą cechą odnośnie jakości lornetek jest powłoka antyodblaskowa na soczewkach i pryzmatach.
Zwykłe soczewki optyczne odbijają część wpadających promieni świetlnych, przez co dochodzi do utraty światła i ograniczenia kontrastu. Przez zastosowanie powłok antyodblaskowych na soczewkach (jest to napylanie warstw mineralnych zmniejszających odblaski) redukuje się znacząco refleksy i zwiększa transmisję światła.
22. Co oznaczają litery w oznaczeniach wielu lornetek?
WP - oznacza "wodoodporny" (water proof). W lornetkach wodoodpornych używa się specjalnych uszczelek i impregnuje się w pracochłonnym procesie pory na obudowie. Ponadto, wnętrze lornetki wypełnia się azotem, aby nie dostała się do jej środka woda. Lornetki te nadają się szczególnie do wszelkich aktywności w zmiennych warunkach pogodowych, jak wspinaczka czy żeglarstwo.
B - oznacza najczęsciej "dla osób noszących okulary", tzn. dana lornetka posiada duży odstęp źrenicy wyjściowej, aby także osoby noszące okulary korekcyjne mogły obserwować obraz w całym polu widzenia bez winietowania.
G, GA lub RA - oznacza "ogumowany" (rubber armed). Lornetki te, dzięki ogumowaniu, chronione są przed wstrząsami, uderzeniami i skutkami ochlapania.
CF - czasami oznacza "CentralFocus", a czasami "CloseFocus" -
"CentralFocus" oznacza centralne ustawianie ostrości. W lornetkach porropryzmatycznych okulary są połączone ze sobą mostkiem, który za pomocą centralnego pokrętła ostrości poruszany w przód i w tył.
"CloseFocus" oznacza, że lornetka posiada małą minimalną odległość ostrzenia, zazwyczaj między 2 a 4 metrami, podczas gdy "normalne" lornetki, w większości ostrzą dopiero od 5 metrów. Dla osób które chętnie obserwują małe albo bliskie obiekty, jak np. motyle lub ptaki, ta cecha jest bardzo ważna.
W, WF, WW lub Wide - oznacza "szeroki kąt/szerokokątna", a więc lornetki z bardzo szerokim polem widzenia.
MC - oznacza "wielowarstwową powłokę antyodblaskową" (MultiCoated). Ponieważ wszystkie lornetki najwyższej jakości mają wielowarstwowe powłoki antyodblaskowe, nie zawsze jest to wyraźnie zaznaczone w nazwie modelu.
UC - oznacza "UltraCompact", czyli lornetkę bardzo małą i lekką (najczęściej z aluminium, rzadziej z tytanu).
HP - oznacza "HighEyepoint", tak oznaczone lornetki posiadają dużą średnicę źrenicy wyjściowej.
D - oznacza "dachowy".
IS - oznacza "Image Stabilisator", są to lornetki ze stabilizacją obrazu, używane najczęściej przez ornitologów i obserwatorów przyrody.